Hoe gemotiveerder een cliënt is, hoe groter de kans dat een schuldenvrije toekomst in zicht is. Toch ligt het soms gevoelig om te benoemen dat een cliënt nog niet gemotiveerd genoeg is. Dat kan het gevoel geven van een veroordeling. Terwijl een goede meting van de motivatie geen oordeel velt, maar juist helpt bij het vinden en inzetten van de best passende schuldhulp voor je cliënt. Er zijn namelijk in de meeste gevallen oorzaken voor zo’n verminderde motivatie, zoals eerdere ervaringen met hulpverlening. Door daar aandacht voor te hebben, vergroot je de kans dat de schuldhulp lukt. En daar doe je het uiteindelijk voor. Hoe pak je dat aan?

In deze opinie bespreek ik hoe je in drie eenvoudige stappen de best passende hulp bepaalt om je cliënt te activeren.

Een gemotiveerde cliënt is de basis voor effectieve schuldhulp

De hulp die je aanbiedt is natuurlijk gebaseerd op de achterliggende hulpvraag. Daar heeft je cliënt hulp bij nodig want het formuleren van een hulpvraag is erg lastig. De cliënt komt binnen met alleen het einddoel voor ogen: “Ik wil van mijn schulden af”. Omdat een schuldhulptraject vaak lang duurt, kan het voor je cliënt met alleen deze hulpvraag moeilijk zijn om gemotiveerd te blijven. Zelfs de meest gemotiveerde cliënt heeft tijdens een traject af en toe momenten waarop hij niet meer weet waarvoor hij het doet. Juist daarom ga je al vanaf aanvang van het traject samen op zoek naar de motivatie om niet alleen het einddoel te bereiken, maar ook de weg daar naartoe vol te houden. Een goed geformuleerde hulpvraag zal daar dan ook op gericht zijn.

Tijd om snel de drie eenvoudige stappen te bekijken.

Stap 1: Meet de motivatie

Schuldhulpverlening verbeteren met een focus op motivatie, begint met het meten van de beginsituatie. Hoe gemotiveerd is je cliënt?

Als je het rechtstreeks vraagt, zal je in de meeste gevallen te horen krijgen dat je cliënt zeer gemotiveerd is. Hij wil tenslotte van zijn schulden af. Toch betekent alleen een bepaald eindresultaat willen bereiken, nog niet direct iets over de mate van motivatie. Om écht gemotiveerd te zijn, is meer nodig.

Meet de motivatie daarom door indirectere vragen. Zoals bijvoorbeeld: Wat is je cliënt bereid om voor het eindresultaat te doen en laten? Ziet hij zelf een actieve rol voor zich in het traject?

Schuldhulpverlening verbeteren met een focus op motivatie, begint met het meten van de beginsituatie.

Stap 2: Kijk naar de oorzaken

Een hoge of lage motivatie: het komt altijd ergens vandaan. Misschien heeft je cliënt eerdere ervaringen met schuldhulpverlening, die niet succesvol waren. Dat komt de motivatie niet ten goede. Of misschien is je cliënt juist net vader geworden en is dat de reden dat hij nu alles op alles wil zetten om de schulden aan te pakken, om schuldenvrij te zijn zodra zijn dochter naar de basisschool gaat. Door samen met je cliënt op zoek te gaan naar de oorzaak van de motivatie krijg je meer inzicht en maak je het ook bespreekbaar. En juist die aandacht voor de oorzaken en het durven bespreken helpt je om je cliënt zijn motivatie te laten behouden en waar nodig te vergroten.

Stap 3: Sluit aan met een passend hulpaanbod

De kans op succesvolle schuldhulpverlening wordt vergroot als je aansluit bij wat je cliënt aankan. Door je cliënt en zijn motivatie snel en volledig in beeld te hebben, kan je tijdens de uitvoering goed aansluiten bij het tempo van je cliënt, zonder tijd te verliezen in het voortraject. Want de druk van de schulden zorgt ervoor dat er niet veel tijd is. De schuldeisers willen nu betaald worden en de cliënt wil zo snel mogelijk – op een tempo dat vaak veel hoger ligt dan hij aankan – aan de slag met een definitieve oplossing. Een goed plan van aanpak met een passend tempo en passende hulp is dus belangrijk. En het is ook belangrijk om daar niet te lang mee te wachten omdat de motivatie van je cliënt afneemt als dit proces te lang duurt.

Conclusie

Aandacht voor de hoeveelheid motivatie en de achterliggende oorzaken daarvan, helpt je om snel effectieve schuldhulp in te zetten. Samen met je cliënt ga je op zoek naar wat bij hem past. Als schuldhulpverlener gebruik je hiervoor je expertise en vraag je door. Met jouw kennis en ervaring signaleer je wat er speelt. En daarbij geldt: meten is weten. Het is ook belangrijk om in dit proces geen tijd te verspillen, en om juist in de beginfase snel in beeld te hebben wat je cliënt echt nodig heeft.