Vanaf 1 april 2021 geldt voor de API-standaarden voor zaakgericht werken het principe ‘pas toe of leg uit’. Dit is een voorbereidende stap richting 2022, wanneer deze API-standaard verplicht wordt. Met deze standaarden kunnen gemeenten de informatievoorziening inrichten volgens een van de uitgangspunten van Common Ground: het splitsen van data van werkprocessen en applicaties.
De API-standaarden voor zaakgericht werken zijn een technische standaard voor een zogenoemde Application Programming Interface (API), een softwarematige koppeling tussen systemen in de informatievoorziening. In een ledenbrief van 4 maart 2021 informeerde VNG de leden over de standaardverklaring API-standaarden voor zaakgericht werken. Vanaf 1 april 2021 geldt het principe ‘pas toe of leg uit’. Daarnaast heeft het College van Dienstverleningszaken geadviseerd deze standaard vanaf 2022 verplicht te maken.
Scheiden van data en processen
Bij de ontwikkeling van deze API-standaarden is gebruikgemaakt van een nieuwe vorm van standaardisatie, zowel qua vorm als proces. Gegevens over zaken en aanverwante gegevens (zoals documenten, besluiten en klantcontacten) worden los van processystemen opgeslagen in specifieke registers. Deze gegevens kunnen via API’s rechtstreeks bij de bron bevraagd en gewijzigd worden. Dit betekent dat data niet langer gekopieerd en op meerdere plekken in gemeentelijke systemen opgeslagen worden. Gemeenten werken daardoor altijd met actuele en juiste gegevens. Dit past binnen de informatiekundige visie Common Ground, waarin applicaties en gegevens van elkaar gescheiden zijn. Ook geeft dit gemeenten meer regie over hun eigen informatiehuishouding.
Gezamenlijk ontwikkeld
API-standaarden voor zaakgericht werken zorgen er ook voor dat leveranciers gemeentelijke softwarepakketten aanbieden die op dezelfde manier zaakgegevens gebruiken en ontsluiten. En dat zaakgegevens tussen (systemen van) verschillende leveranciers uitgewisseld kunnen worden. De API-standaarden voor zaakgericht werken zijn ontwikkeld door gemeenten, leveranciers en andere betrokkenen samen. Het toepassen ervan hoeft niet in één klap op het hele applicatielandschap te gebeuren, maar kan per proces worden uitgevoerd. Dit volgens het Common Ground-principe ‘oud naast nieuw’.
De specificaties, documentatie en links naar de referentie-implementaties zijn te vinden op Github. Ter inspiratie een interview met de gemeente Rotterdam en met Dimpact over hoe zij de API-standaarden voor zaakgericht werken toepassen in Open Zaak.