In het Besluit gemeentelijke schuldhulpverlening (hierna te noemen: Besluit) wordt nader uitgewerkt welke gegevens bij wie opgevraagd mogen worden. Helaas is er (nog) geen mogelijkheid om deze gegevensopvraag te doen via Suwinet omdat je daarin teveel informatie ziet. Dat is niet AVG-proof. Hieronder zal ik eerst ingaan op de ruimte die de nieuwe Wgs en het Besluit geven voor gegevensuitwisseling. Vervolgens ga ik in op de vraag wat er nodig is om gebruik van Suwinet in de toekomst wel mogelijk te maken.
Gegevensuitwisseling: wat, met wie en wanneer?
Door de nieuwe Wgs en het Besluit mag je meer gegevens uitwisselen met derden. Beperkte gegevens mag je uitwisselen voor vroegsignalering. Zodra je overgaat tot daadwerkelijke schuldhulpverlening, mag je veel meer gegevens uitwisselen.
Bij vroegsignalering krijg je een signaal dat een inwoner een schuld heeft, maar weet je nog niet of diegene hulp wil bij het oplossen van die schuld. Art. 2 en 3 van het Besluit geven de signaalpartners (verhuurders, zorgverzekeraars, drinkwaterleveranciers en energieleveranciers) de bevoegdheid – en zelfs verplichting – om dit signaal te geven. De signaalpartner laat je weten dat er een schuld is, hoe hoog die is en geeft je de contactgegevens van de betreffende inwoner. Met die informatie benader je de inwoner om aan te geven dat hij het niet alleen hoeft op te lossen, maar de hulp kan inschakelen van schuldhulpverlening.
Als de inwoner aangeeft hulp te willen – na vroegsignalering of door zelf contact op te nemen met de gemeente – begin je met de schuldhulpverleningsfase. Deze fase omvat onder andere intake, stabilisatie, schuldregeling en nazorg. Hierin mag je gegevens opvragen over openstaande schulden, maar ook over de inkomsten- en vermogenspositie van je cliënt. In art. 12 tot en met 17 van het Besluit wordt bepaald welke gegevens je als schuldhulpverlener mag uitwisselen, met wie en op welk moment.
Voorlopig helaas geen Suwinet
Door de mogelijkheid van gegevensuitwisseling met derden, ben je dus niet meer volledig afhankelijk van de gegevens die de cliënt aanlevert, maar krijg je de bevoegdheid om zelf de benodigde informatie rechtstreeks op te vragen bij diverse partijen. Dat biedt je de mogelijkheid voor het bieden van effectievere en efficiëntere schuldhulpverlening, zeker voor de minder-redzame inwoners.
Suwinet: de toekomst
Zoals aan het begin van deze opinie al aangegeven, mag Suwinet (nog) niet gebruikt worden voor de uitgebreidere gegevensuitwisseling die per 1 januari a.s. is toegestaan. Maar waarom mag dat (nog) niet? Dat komt door de ICT en de huidige inrichting van Suwinet. Waar de wetgever binnen de Wgs, het Besluit en de Wet SUWI al de mogelijkheid heeft gecreëerd om als schuldhulpverlener in de toekomst Suwinet te mogen gebruiken, blijft de ICT nog achter. In Suwinet zijn namelijk veel meer gegevens zichtbaar dan de gegevens die je als schuldhulpverlener van derden mag ontvangen. Bij gebruik van Suwinet zoals dat op dit moment is ingericht, zou je dus letterlijk een oogje moeten dichtknijpen om die gegevens niet te zien. De AVG biedt geen ruimte om het teveel aan gegevens te raadplegen.
Om gebruik van Suwinet mogelijk te maken, is er dus een ICT-aanpassing nodig zodat je deze gegevens niet meer ziet. Goed nieuws: in de toelichting bij het Besluit wordt aangegeven dat VNG in samenwerking met het Ministerie van SZW werkt aan aanpassing van de informatiesystemen. Zodra de informatiesystemen dusdanig zijn aangepast dat je in Suwinet enkel de gegevens ziet die je van derden mag ontvangen, staat niets het gebruik van Suwinet meer in de weg.
Conclusie
Vanaf 1 januari 2021 zijn er veel meer mogelijkheden dan voorheen voor de uitwisseling van gegevens met derden. Daardoor is effectievere en efficiëntere schuldhulpverlening mogelijk. Voor een nog snellere en efficiëntere werkwijze, is toegang tot Suwinet nodig. Helaas is dat nog geen optie. Ik hoop dat dit snel geregeld wordt.