Bedrijven die met asbest in aanraking kunnen komen, moeten een ondernemersvergunning aanvragen bij SZW. Dat stelt het kabinet voor in een wijziging van de Arbowet. Het is nog onduidelijk wat dit betekent voor gemeenten. De VNG dringt aan op een uitvoerbaarheidstoets.
Nieuwe vergunning maakt stelsel nog complexer
Het bezwaar van gemeenten tegen dit wetsvoorstel is dat deze ondernemersvergunning het toch al te complexe asbeststelsel nog complexer maakt. Dit stelsel omvat het geheel van onder meer wet- en regelgeving, toezicht en certificeringen om de risico’s van asbest te beheersen.
Het wetsvoorstel lijkt te betekenen dat omgevingsdiensten, waarvan gemeenten opdrachtgever zijn, bij een sloopmelding moeten gaan checken of het bedrijf een ondernemersvergunning heeft. En dat een omgevingsdienst werk moet stilleggen als een bedrijf geen ondernemersvergunning heeft.
Uitvoerbaarheidstoets geeft beeld van gevolgen voor gemeenten
Op dit moment is er nog geen goed beeld welke bedrijven de vergunning moeten aanvragen en hoe deze nieuwe vergunning zich verhoudt tot de bestaande procedures voor toezicht door gemeenten en omgevingsdiensten. Vanaf 1 augustus geven verschillende AMvB’s meer duidelijkheid, ook over wat er mogelijk nog meer verandert in het asbeststelsel.
De VNG heeft het ministerie van SZW laten weten dat vanaf dat moment alsnog een uitvoerbaarheidstoets decentrale overheden (UDO) moet worden gedaan om de gevolgen voor gemeenten en omgevingsdiensten in beeld te brengen. Dit had eigenlijk al bij de voorbereiding van het wetsvoorstel moeten gebeuren.
Vergunning niet onbeperkt geldig
Ook vindt de VNG dat – zeker in het begin – een ondernemersvergunning geldig zou moeten zijn voor 4 tot 6 jaar. Het percentage overtredingen in de sector is al jaren hoog. Een vergunning voor bepaalde tijd geeft bedrijven een prikkel om goed werk te leveren, zodat de vergunning wordt verlengd.
Het wetsvoorstel gaat uit van een ondernemersvergunning voor onbepaalde tijd. De EU noemt echter wel de optie van een vergunning die moet worden verlengd.
Aanleiding is Europese richtlijn
De wijziging van de Arbowet is een uitwerking van de Europese Asbestrichtlijn. Volgens die richtlijn moeten de lidstaten een vergunningplicht invoeren voor bedrijven die asbest verwijderen. De richtlijn moet uiterlijk 21 december 2025 geïmplementeerd zijn in de nationale regelgeving.
Aanpassing van het asbeststelsel
Het ministerie van SZW is al vanaf 2017 bezig met aanpassingen aan het asbeststelsel.