Het kabinet had eerder dit jaar afgesproken om de opvang van illegalen in vijf grote steden en Ter Apel te regelen. Dat zou voor een ,,beperkt aantal weken” zijn. De opvang kan langer duren als de vreemdelingen gaat meewerken aan zijn terugkeer of als er een andere oplossing wordt gevonden.

Compromis coalitie VVD en PvdA

De coalitie van VVD en PvdA was tot dit compromis gekomen na een dagenlang dreigende crisis. De afgelopen maanden is dat coalitieakkoord met de gemeenten besproken. De uitkomst van dat overleg is nog steeds niet duidelijk, ook niet of het vrijheidsbeperkende locaties worden. Het kabinet wilde eerst het oordeel van de Raad van State afwachten.

Opvang aan illegalen

In deze zaak ging het om een Iraanse man. Hij wilde wel opvang, maar hij was het er niet mee eens dat hij mee zou moeten werken aan zijn terugkeer. De rechtbank Den Haag oordeelde daarop dat het Rijk de verplichting heeft illegalen sowieso opvang te bieden, zoals dat voortvloeit uit Europese verdragen.

Rekening houden met bijzondere omstandigheden

Staatssecretaris Klaas Dijkhoff (Veiligheid en Justitie) kwam daartegen in verweer. De Raad van State geeft hem nu gelijk, maar stelt wel dat hij rekening had moeten houden met bijzondere omstandigheden. In dit geval ging het om de psychische gesteldheid van de man, die daardoor de gevolgen van zijn handelen niet kon overzien.

Oordeel Raad van State

Dijkhoff moet in deze zaak een nieuw besluit nemen. De Raad van State vindt dat de vreemdeling niet rechtstreeks een beroep kan doen op het Europees Sociaal Handvest (ESH). Ook zijn de beslissingen van het Europees Comité voor Sociale Rechten (ECSR) over dit handvest niet bindend voor de landen die hierbij zijn aangesloten. Wel zijn die beslissingen gezaghebbend, aldus de Raad.