De problematiek rondom (v)echtscheidingen veroorzaakt een groot deel van kinder- en jongerenleed. En daarmee is het een van de grootste veroorzakers van de vraag naar jeugdhulp. Wetenschappelijke evaluatie bevestigt het succes van de inzet van de gezinsadvocaat bij complexe scheidingen. Uit de evaluatie blijkt dat de aanpak in alle gevallen een positief effect heeft. Het is beter voor kwetsbare kinderen in deze situatie. Bovendien zien we dat de kosten sterk dalen, voor ouders, gemeenten en het Rijk.

Sinds juli 2021 wordt door de elf samenwerkende gemeenten in de regio Hart van Brabant met de zogenaamde gezinsadvocaat gewerkt. De GA bestaat uit een koppel van een ervaren familierechtadvocaat en een gespecialiseerde gedragswetenschapper. Als duo combineren zij recht en zorg en proberen in het gesprek de spanning te verlagen, om in ieder geval voor de kinderen de complexe scheiding tot een goed einde te brengen. Daarmee behartigt de gezinsadvocaat (GA) de belangen van het hele gezin, kinderen én ouders.

Prof. Gouke Bonsel van onderzoeksbureau Trigs: “In alle zaken die we onderzochten werkt het idee, een zitting bij de rechtbank kwam weinig meer voor. Het verschil met nu is groot, niet alleen profiteert het kind enorm, maar ook de kosten dalen sterk, voor de ouders, de gemeente en het Rijk”. Familierechter Cees van Leuven van de rechtbank Zeeland-West-Brabant is tevreden met de evaluatie en ziet graag een vervolg van de pilot: “Het onderzoek bevestigt wat we in de praktijk al langer zien, namelijk een betere bescherming van deze kwetsbare kinderen in complexe (v)echtscheidingssituaties. De gezinsadvocaat stimuleert de onderlinge samenwerking en voorkomt escalatie en langdurige rechtszaken.”

Het kind voorop

Op donderdag 9 februari presenteerden de leden van de pilot Gezinsadvocaat en het onderzoeksbureau de eerste wetenschappelijke evaluatie van de Gezinsadvocaat aan het ministerie van Justitie en Veiligheid en de Raad voor Rechtsbijstand. Met deze nieuwe aanpak wil de overheid kinderen bij een complexe scheiding zo veel mogelijk beschermen en vaak langdurige en kostbare (v)echtscheiding voorkomen. Marcelle Hendrickx, wethouder Tilburg uit regio Hart van Brabant: “Het is essentieel dat we gezinnen tijdens een echtscheidingstraject helpen het belang van het kind voorop te blijven stellen. De gezinsadvocaat brengt de juiste expertise aan tafel om dit voor elkaar te krijgen.”

Bij complexe scheidingen is het gebruikelijk om te werken met een twee-advocaten procedure. Over het resultaat daarvan bestaat zowel professionele als maatschappelijke onvrede: bureaucratisch, langdurig en duur. Dat gaat ten koste van het welzijn van de kinderen die hier vaak de dupe van zijn. De nieuwe aanpak van de gezinsadvocaat stelt het belang van het kind centraal door vanaf de start van het proces in te zetten op een conflict vermijdende afwikkeling.

De proef vond plaats in Hart van Brabant en werd gefinancierd via de subsidieregeling stelselherziening rechtsbijstand waarvoor de minister voor Rechtsbescherming geld beschikbaar heeft gesteld. De subsidieregeling werd uitgevoerd door de Raad voor Rechtsbijstand.

Het onderzoeksrapport is binnenkort te downloaden van de website www.gezinsadvocaat.nl