Gemeenten moeten voor het eind van 2023 nog bijna 13.000 statushouders huisvesten. Voor de eerste helft van 2024 is de nieuwe taakstelling dat gemeenten 18.750 mensen moeten huisvesten. Deze taakstelling bestaat uit de reguliere prognose op instroom, vermeerderd met een uitgestelde inhaalslag van de IND.
De staatssecretaris van Justitie en Veiligheid en de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties hebben hierover een brief gestuurd naar medeoverheden over de taakstelling huisvesting statushouders.
Opbouw taakstelling 2e helft 2023
De taakstelling voor de tweede helft van 2023 is naar beneden bijgesteld (was 27.300, wordt 17.600). Oorzaken van deze bijstelling zijn ondermeer:
- er kwamen minder nareizigers dan verwacht
- er zijn minder asielaanvragen ingewilligd dan verwacht
- de IND is later gestart met een inhaalslag in de beoordeling van asielaanvragen
Achterstanden 1e helft inlopen
Naast de taakstelling van 2023-II moeten gemeenten voor het eind van het jaar de achterstand van bijna 5.100 statushouders uit de eerste helft van 2023 inlopen. Inmiddels hebben gemeenten vanaf 1 juli ruim 9800 statushouders gehuisvest. Dat betekent dat, als zij voor het einde van dit jaar nog bijna 13.000 statushouders huisvesten, de gehele taakstelling voor 2023-II, inclusief de achterstand van 2023-I hebben behaald.
Lastige afwegingen
De VNG maakt zich zorgen over deze taakstelling in het kader van de bredere opgaven binnen ‘een thuis voor iedereen.’ Gemeenten moeten verschillende aandachtsgroepen binnen hun gemeenten huisvesten en statushouders maken daar deel van uit. De vraag naar woningen voor alle aandachtsgroepen groeit en gemeentelijke bestuurders proberen al die groepen steeds maar weer in samenhang met elkaar te bekijken en te bedienen.
Woningaanbod neemt niet snel genoeg toe
Gemeenten constateren dat het woningaanbod onvoldoende toeneemt om aan deze urgente huisvestingsvraag te voldoen. De beoogde versnelling van het aanbod komt nauwelijks van de grond. Oorzaken hiervoor zijn onder andere:
- tekortkomende financiering en complexe incidentele regelingen vanuit het rijk
- inspraak en bezwaren van buurtbewoners
- discussies tussen gemeenten en medeoverheden over dubbele en soms driedubbele claims op een stuk grond leiden tot uitstel en afstel
- wachttijden voor nieuwe elektriciteitsaansluitingen zijn opgelopen van maanden naar jaren
Deze enorme uitdaging kan alleen aangegaan worden door een stevige samenwerking tussen alle medeoverheden en corporaties.