Het UWV gaat bij honderden mensen uitkeringen terugvorderen. In veel gevallen gaat het om hoge bedragen. Deze mensen hebben een bepaalde inkomstenbron niet opgegeven bij de uitkeringsinstantie, en dit is ook niet automatisch opgepikt. Doordat de inkomsten niet zijn meegenomen, hebben zo’n 1100 mensen enige tijd een te hoge uitkering ontvangen. Hoe groot die groep precies is, is nog niet bekend.
In een steekproef ging het om gemiddeld 22.000 euro aan te veel ontvangen uitkeringen. Hoe hoog het bedrag voor de hele groep gemiddeld ligt, is nog niet duidelijk. Sommige uitkeringsgerechtigden zullen een flink bedrag moeten terugstorten. Maar UWV benadrukt zoveel mogelijk rekening te willen houden met de individuele situaties van mensen, en hoopt daar waar mogelijk en nodig de pijn te verzachten.
De steekproef stamt al uit januari 2022, meldt demissionair minister Karien van Gennip (Sociale Zaken) in een brief aan de Kamer. De uitkeringen zijn tot nu toe nog steeds niet correct vastgelegd. Het bedrag zal voor een deel van deze mensen dus flink zijn opgelopen, verwacht de bewindsvrouw.
Dit terwijl de resultaten van het onderzoek “in de loop van 2022” al bekend waren bij het UWV. De instantie had toen “voldoende zicht op de aard van de problematiek” om in elk geval daar waar mogelijk al in te grijpen. “Ik betreur het dat het zo lang heeft geduurd voordat de uitkeringen worden herzien”, aldus Van Gennip. Dit gebeurt nu pas vanaf volgende maand.
Het UWV gaat onderzoeken of er uitkeringsgerechtigden zijn bij wie invorderingen leiden tot grote sociale of financiële problemen. De instantie wil per persoon “zorgvuldig bekijken wat de impact van een eventuele terugvordering is en hoe we die impact kunnen beperken”, aldus Johanna Hirscher, lid van de raad van bestuur. In sommige gevallen kan het bedrag dan worden verlaagd.
Het is niet duidelijk hoe groot de groep is die terugvorderingen kan verwachten. Een steekproef geeft aan dat het om ongeveer 16 procent van de arbeidsongeschikten gaat die ‘opting-in’-inkomsten heeft. Opting-in, ook wel pseudowerknemerschap, is een contractvorm tussen werknemer- en opdrachtnemerschap in. Die 16 procent zou overeenkomen met ongeveer 1100 mensen.
Het UWV heeft mensen die uitkeringen ontvangen “altijd verzocht om zelf hun inkomsten door te geven”, benadrukt Van Gennip, die erop wijst dat het overgrote deel van de mensen met opting-in inkomsten dit ook gewoon heeft gedaan.