Te vaak zijn regelingen binnen het huidige stelsel van inkomensondersteuning onvoorspelbaar, ontoegankelijk of onrechtvaardig. Dat komt doordat de wetgeving door de jaren heen steeds complexer is geworden. Het zorgt voor onzekerheid in mensen hun bestaanszekerheid en voor problemen bij uitvoerders als UWV, SVB en gemeenten. Daarom stellen minister Van Hijum en staatssecretaris Nobel dat het stelsel dringend aan hervorming toe is.
Niet-gebruik tegengaan
Op dit moment is het zo dat te veel mensen niet weten dat zij recht hebben op een uitkering of sociale voorziening. Ook zijn veel mensen bang om die aan te vragen uit angst dat ze iets moeten terugbetalen of het aanvraagproces ingewikkeld vinden. Het wetsvoorstel Proactieve dienstverlening van minister Van Hijum regelt dat UWV, SVB en gemeenten mensen actief mogen wijzen op regelingen waar zij recht op hebben en helpen bij het aanvragen. Het wetsvoorstel gaat nog dit jaar naar de Tweede Kamer.
Tegenstrijdige werking regelingen
Ook zijn er regelingen die tegen elkaar in werken. Hierdoor houden mensen soms te weinig geld over. Het kabinet gaat op korte termijn onderzoeken om welke groepen dit gaat, waarom dat zo is en hoe dit opgelost kan worden. Hierbij kijken ze naar voorbeelden uit de praktijk. Het gaat dan bijvoorbeeld om de Toeslagenwet, AIO, bijzondere bijstand, problemen van alleenverdieners, energiearmoede en de beslagvrije voet. Regelingen mogen niet zo op elkaar inwerken dat mensen er te weinig geld door overhouden.
Armoede
Er zijn grote verschillen tussen gemeenten in de regelingen voor mensen die kampen met armoede. Ook voor kinderen. Dat zorgt voor ongelijkheid. Landelijke regelingen voor inkomensondersteuning zijn bovendien ingewikkeld geworden. De staatssecretaris gaat daarom samen met gemeenten werken aan een eenvoudiger en effectiever (kinder)armoedebeleid, met meer aandacht voor de positie van werkenden.
Stap naar werk
Een hervorming van het stelsel is ook nodig voor mensen in een uitkeringssituatie die de stap naar werk maken of meer uren willen werken. Hierbij is het van belang dat werk voldoende loont. Daarnaast moet de dienstverlening aan mensen en werkgevers er ook aan bijdragen dat mensen de weg naar de arbeidsmarkt gaan vinden. Eén van de maatregelen daarvoor is een werkcentrum in elke arbeidsmarktregio waar mensen terecht kunnen met vragen over werk en ontwikkeling.
Voorstellen
De bewindspersonen zijn bezig met een aanpak op 7 verschillende thema’s, waaronder ook het vereenvoudigen van de WIA. Hiervoor worden dit jaar de eerste stappen gezet. Verder behandelt de Tweede Kamer nog dit jaar een wetsvoorstel van minister Van Hijum dat regelt dat een vergissing niet direct leidt tot een boete. Het geheel is een structurele aanpak die uiteindelijk moet leiden tot een toekomstbestendig en eenvoudiger stelsel.