2 juli 2025 - mr. Guido le Noble

Er zijn inburgeringsplichtigen die de inburgeringsplicht op grond van de Wet inburgering 2021 kunnen omzeilen door naturalisatie. Naturaliseren op taalniveau A2 kan voor hen een handig alternatief zijn voor inburgeren op taalniveau B1 onder de Wet inburgering 2021. Eenmaal geslaagd voor taalniveau A2 en met het Nederlandse paspoort op zak, zijn inburgeringsplichtigen niet (langer) inburgeringsplichtig en hoeven zij dus niet (langer) in te burgeren op taalniveau B1 onder de Wet inburgering 2021.

Een jaar geleden gingen er in politiek Den Haag – opnieuw [voetnoot 1] – stemmen op om deze weg voor inburgeringsplichtigen te versperren via een verhoging van de taaleis voor naturalisatie naar B1-niveau. [voetnoot 2] Op vrijdag 26 juni 2025 gebeurde dat weer. [voetnoot 3] Waarschijnlijk zal die wegversperring op enig moment komen. [voetnoot 4]

Naturaliseren om de inburgeringsplicht te omzeilen

Op dit moment geldt voor naturalisatie echter nog steeds taalniveau A2. Wel is naturalisatie voor velen die inburgeringsplichtig zijn onder de Wet inburgering 2021 (hierna: Wi2021) pas mogelijk vanaf 1 januari 2027. Wil de Wet inburgering 2021 voor hen gelden, dan moeten zij immers op of na 1 januari 2022 (eventueel: opnieuw) een verblijfsvergunning bepaalde tijd regulier of asiel hebben verkregen. Voor naturalisatie geldt dat zij minimaal een aaneengesloten periode van 5 jaar met een geldige verblijfsvergunning in het Koninkrijk der Nederlanden moeten wonen. [voetnoot 5] Op deze laatste regel bestaan echter uitzonderingen, die worden opgesomd op de website van de IND. Een uitzondering op de vijfjaarstermijn kan bijvoorbeeld gelden als de aanvrager een aaneengesloten periode van 3 jaar met een geldige verblijfsvergunning in Nederland woont en in die periode de samenwonende huwelijkspartner is van een en dezelfde persoon die op het moment van het naturalisatieverzoek Nederlander is.

Voor inburgeringsplichtigen die onder die uitzonderingen vallen en die de B1-route of de onderwijsroute van de Wi2021 volgen, kan naturalisatie (nu nog) een handig alternatief zijn. Deze 2 leerroutes van de Wi2021 zijn namelijk op ten minste taalniveau B1.

Voor sommige inburgeringsplichtigen die de B1-route of de onderwijsroute van de Wi2021 volgen, kan naturalisatie (nu nog) een handig alternatief zijn.

Voor inburgeringsplichtigen die de Z-route van de Wi2021 volgen, is naturalisatie geen handig alternatief. De Z-route is namelijk doorgaans op taalniveau A1. Gemeenten kunnen inburgeringsplichtigen die de Z-route volgen via hun persoonlijk plan inburgering en participatie (PIP) wel in de gelegenheid stellen om het taalexamen op niveau A2 te behalen. Dit niveau staat echter gelijk aan het taalniveau dat vereist is om te naturaliseren. Ook de Z-route op A2-niveau is dus geen handig (lees: makkelijker) alternatief.

Let op: tekst loopt door onder afbeelding.

 

Schulinck Inburgering

Bent u bezig met de uitvoering van de Wet inburgering 2021? De online kennisbank Schulinck Inburgering staat vol onmisbare praktijkinformatie.

Het exacte inburgeringsvereiste voor naturalisatie

Zoals ook te lezen valt in onze kennisbank inburgering, kan iemand die valt onder de Wet inburgering 2021 via naturalisatie Nederlander worden door te slagen voor:

  1. Het NT2-examen (luisteren, spreken, lezen en schrijven) op A2-niveau
  2. Het examen KNM (kennis over de Nederlandse maatschappij), en
  3. Het examen ONA (oriëntatie op de Nederlandse arbeidsmarkt). De inburgeringsplichtige mag in plaats van te slagen voor het examen ONA ook de MAP (module arbeidsmarkt en participatie) afronden. In artikel 4 lid 8 Regeling naturalisatietoets Nederland zitten trouwens vrijstellingen – bijvoorbeeld bij duurzame arbeidsongeschiktheid – van het examen ONA.

Overige eisen voor naturalisatie op website IND

Behalve het inburgeringsvereiste, gelden voor naturalisatie nog meer eisen. Die zijn te vinden op de website van de IND. Zo geldt bijvoorbeeld (nu nog) de vijfjaarstermijn of – in een aantal gevallen – een kortere verblijfstermijn en moet de aanvrager zijn identiteit en nationaliteit bewijzen met geldige documenten.

 

VOETNOTEN

  1. Zie in het bijzonder het Ontwerp Besluit naturalisatietoets 2021 dat in 2020 ter internetconsultatie is gelegd. Zie in dit verband ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2020–2021, nr. 1386.
  2. Zie het Hoofdlijnenakkoord 2024 – 2028 van PVV, VVD, NSC en BBB en de motie van de PVV, VVD, NSC, BBB en SGP die de Tweede Kamer heeft aangenomen.
  3. Zie de motie van NSC en VVD.
  4. Voor verhoging van de taaleis voor naturalisatie naar B1 is aanpassing van het Besluit naturalisatietoets vereist. Dit betekent dat de overige Koninkrijkslanden geconsulteerd worden en moeten instemmen met de aanpassing in de Rijksministerraad. Dit wijzigingstraject (tot het aanbieden van de stukken aan de Raad van State voor advies) heeft een doorlooptijd van ongeveer een jaar. Zie Kamerstuk 36 600 XX, nr. 5 en bijbehorende aanbiedingsbrief van 24 oktober 2024.
  5. Thans wordt gewerkt aan een wetsvoorstel om de verblijfstermijn voor naturalisatie te verlengen naar 10 jaar. Dat gebeurt via een wijziging van de Rijkswet op het Nederlanderschap. Zie Kamerstuk 36704, nr. 16. Zie ook de motie van NSC en VVD. Een verblijfstermijn voor naturalisatie van 10 jaar is de maximaal toegestane termijn volgens het Europees Verdrag inzake nationaliteit.