In de Hoofdroute 2022 is de weg geschetst naar een verantwoorde inwerkingtreding van de Omgevingswet op 1 januari 2023. Op de route zijn verschillende mijlpalen aangegeven, waarbij de focus ligt op de belangrijkste activiteiten en hun samenhang. Vanwege de afhankelijkheden tussen de mijlpalen, helpt de hoofdroute alle betrokken partijen (bevoegd gezagen, ontwikkelpartijen, leveranciers, koepels) om het grotere geheel te zien en om zich bewust te zijn van de activiteiten die plaatsvinden én de onderlinge samenhang ervan.

Stabiele en robuuste basis

Een belangrijke basis is een stabiel en robuust Digitaal Stelsel Omgevingswet – Landelijke Voorziening (DSO-LV). Dit is een belangrijk aspect, omdat het Digitale Stelsel Omgevingswet (DSO) de digitale motor is voor de uitvoering van de Omgevingswet. De afgelopen jaren is het DSO stap voor stap opgebouwd met als doel een werkend stelsel bij inwerkingtreding. Het vergt samenwerking tussen alle ontwikkelpartijen en softwareleveranciers en bevoegd gezagen om dit doel te bereiken. De softwareleveranciers in de planketen en de landelijke beheerpartijen hebben gezamenlijk werkafspraken gemaakt. Met aandacht voor de hele keten en de lokale software. Dit kwartaal beproeven we wat wel en wat niet werkt in de keten door indringende ketentesten. Dit heeft mogelijk gevolgen voor werkzaamheden en de planning van betrokkenen.

Indringend Ketentesten

Deze maand is een begin gemaakt met het Indringend Ketentesten (IKT). Dit testen vindt plaats in de gehele keten van het DSO (landelijke voorziening en lokale software) met alle functionaliteiten van het DSO. Het doel is om aan de hand van realistische scenario’s en inhoud de ketens in totaliteit te testen. Op deze manier ontstaat een representatief beeld van de stand van zaken en kunnen bevindingen die uit de test naar voren komen worden opgelost. Dat zorgt voor een stabiele basis voor het inregelen en voor het oefenen. Het IKT is daarmee ook een nieuwe mijlpaal in de Hoofdroute 2022.

De eerste testscenario’s zijn in samenspraak ontwikkeld en toetsen we nu in de praktijk. Een aantal provincies, gemeenten, waterschappen en Rijkspartijen, krijgen via de koepels een uitnodiging om samen met softwareleveranciers, mee te doen met het IKT. Uiteraard spelen de leveranciers daarbij een cruciale rol. Op 1 juli 2022 hebben we zicht op de werking van het DSO in de keten waaronder de software van de bevoegde gezagen. Dan weten we welke onderdelen tijdens het oefenen en inregelen werken en voor welke onderdelen het verstandig is om een Tijdelijke Alternatieve Maatregel (TAM) of work-around te gebruiken. Mochten er tijdens het oefenen tussen 1 juli en 1 januari 2023 bevindingen of issues naar voren komen of verzoeken zijn van bijvoorbeeld softwareleveranciers, dan worden deze problemen opgelost en getest. Hiervoor zullen de IKT-testmogelijkheden beschikbaar blijven na 1 juli 2022.

Meer informatie over het Indringend Ketentesten is binnenkort via de websites Aan de Slag en IPLO beschikbaar.

Stabiliseringsperiode

Een andere belangrijk onderdeel is de Stabiliseringsperiode. Deze periode is gestart op 1 april 2022 en duurt tot 31 maart 2023.  Het doel is om de stabiele en robuuste werking van het DSO te bevorderen en te borgen door beperkt nieuwe functionaliteit toe te voegen. Dit zorgt voor duidelijkheid en stabiliteit voor alle partijen die met het DSO werken. De beschikbare capaciteit en tijd wordt voornamelijk ingezet voor het oplossen van bevindingen die bij het Indringend Ketentesten of op een andere wijze zijn opgedaan. Uitsluitend na goed overleg en in lijn met het uitgangspunt ‘nee, tenzij…’ worden (nieuwe) functionaliteiten (verder) ontwikkeld en opgeleverd die noodzakelijk zijn voor inwerkingtreding.

Oefenen, oefenen, oefenen

Voor burgers en bedrijven is het noodzakelijk dat gebiedsontwikkelingen mogelijk blijven en de dienstverlening van de overheid niet in het gedrang komt. Voor een succesvolle inwerkingtreding is het heel belangrijk dat bevoegd gezagen oefenen met de inhoud van de wet, de nieuwe manier van werken en bijvoorbeeld de regionale interbestuurlijke samenwerking. Daarom is het van belang dat alle overheden oefenen met het werken met het DSO en zeker ook met het werken op basis van de Omgevingswet. Door met elkaar ervaringen uit te wisselen en samen te zoeken naar oplossingen, zijn de mijlpalen haalbaar.