Hoewel zij hun uiterste best doen om de opvang te organiseren, wordt het vinden en bemensen van nieuwe opvangplekken steeds lastiger. Uit een enquête gehouden onder gemeenten (respons 65%), blijkt dat driekwart niet genoeg personele capaciteit heeft voor de opvang.
In vrijwel alle gemeenten blijven andere werkzaamheden liggen of uitgesteld. Ruim de helft van de gemeenten geeft aan extra mensen aan te willen nemen, maar geen personeel te kunnen vinden.
Personele capaciteit
De meeste gemeenten (circa 83%) geven aan dat medewerkers de opvang en begeleiding van Oekraïense ontheemden vooral naast of in plaats van hun reguliere werkzaamheden doen (circa 74%). Daarnaast hebben gemeenten extra personeel aangetrokken (circa 72%) en vrijwilligers ingezet (circa 69%). De extra inzet van personeel voor de opvang van vluchtelingen gaat ten koste van de reguliere gemeentetaken, als bijvoorbeeld het onderhoud van de openbare ruimte, de vergunningverlening en diensten van burgerzaken.
Werkdruk en uitval
Naast de zorgen over de achterstanden op de reguliere taken maken gemeenten zich ook druk over de hoge werkdruk voor gemeenteambtenaren en het risico op uitval. Dit was al een uitdaging door de coronacrisis van de afgelopen 2 jaar en daar komt de opvang van Oekraïense vluchtelingen bij. In de krappe arbeidsmarkt is het lastig om extra medewerkers te vinden die snel inzetbaar zijn op opvanglocaties. Gemeenten merken daarnaast dat op steeds meer vlakken, zoals huisvesting, onderwijs, welzijn, werk en zorg, inzet nodig is.
Zorgen over beschikbaarheid plekken
Momenteel is 90% van de gemeentelijke opvangplekken bezet. Er zijn nu rond de 50.000 “bedden” gerealiseerd; dit aantal is al enige weken min of meer stabiel en gemeenten geven aan zich zorgen te maken over de noodzakelijke groei van het aantal benodigde plekken. De verwachting is dat de instroom van vluchtelingen ook de komende maanden gestaag blijft doorgroeien. Daarnaast moeten de gemeentelijke opvanglocaties buffers hebben om vluchtelingen die nu bij particulieren zijn ondergebracht op te kunnen vangen. Er is namelijk sprake van Oekraïners die uit particuliere opvang vertrekken en door gemeenten opgevangen moeten worden. Tot slot wordt er ook nog een beroep gedaan op gemeenten om asielzoekers waarvoor geen plek meer is bij de COA-locaties op te vangen. De VNG gaat over deze zorgen met het rijk in gesprek.