Gemeenten willen aanbieders van ongezond voedsel kunnen weren, bijvoorbeeld in de omgeving van scholen. De juridische basis daarvoor ontbreekt echter. Staatssecretaris Blokhuis (VWS) bekijkt daarom of dat een gezonde voedselomgeving in de Omgevingswet of op een andere manier kan worden vastgelegd.

Brief van gemeenten

De wethouders van Amsterdam, Den Haag, Ede, Rotterdam en Utrecht hebben de staatsecretaris een brief gestuurd met de vraag om handvatten te verschaffen om een gezonde voedselomgeving mogelijk te maken. Mede op basis van deze brief is de staatsecretaris een verkenning gestart.

Mogelijkheden binnen omgevingsplan

Gemeenten willen in het belang van de volksgezondheid een gezonde leefomgeving creëren. Onder de Omgevingswet veranderd wat betreft een gezonde leefomgeving in feite niets. Het omgevingsplan biedt alleen mogelijkheden om aanbieders van ongezond voedsel te weren als daar argumenten aan ten grondslag liggen die betrekking hebben op de fysieke leefomgeving. Maar gemeenten hebben wel de behoefte om (omgevingsrechtelijke) instrumenten in te zetten om aanbieders te kunnen weren.

Dit zou kunnen door gemeenten bij wet de bevoegdheid te geven om in een omgevingsplan regels vast te stellen met betrekking tot de vestiging van aanbieders van ongezond voedsel. Dat kan door bijvoorbeeld in de Omgevingswet zelf, of in aanvulling daarop, in de Wet publieke gezondheid of een nieuw vast te stellen wet in formele zin, een grondslag te creëren.

In het verlengde daarvan kan ook gedacht worden aan het creëren van een grondslag voor het stellen van een instructieregel over de inhoud van een omgevingsplan, waarmee gemeenten wordt opgedragen met het belang van een gezonde voedselomgeving rekening te houden. De minister van Volksgezondheid Welzijn en Sport wil in overleg met onder andere de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en gemeenten bekijken op welke manier tot een goede wettelijke uitwerking kan worden gekomen. Het reguleren van de genoemde opties leidt tot vraagstukken die nog verder besproken en uitgewerkt moeten worden.