Gemeenten die zijn gestopt met het opvangen van derdelanders uit Oekraïne vanaf 2 april “hebben dit rechtmatig en juist gedaan”, meldt demissionair staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel) woensdagavond laat in een brief aan de gemeenten. Zij mogen hiermee doorgaan, aldus de bewindsman. Een uitspraak van de Raad van State van dinsdag doet daar volgens hem niets aan af.
Sinds 2 april loopt de bescherming van vluchtelingen uit Oekraïne met een andere nationaliteit officieel af en moeten ze uit Nederland vertrekken. Maar verschillende rechtbanken hebben geoordeeld dat deze derdelanders toch dezelfde behandeling als Oekraïners moeten krijgen, die nog wel mogen blijven en in de gemeentelijke opvang zitten.
Door verschillende uitspraken was verwarring ontstaan. Van der Burg geeft nu aan dat gemeenten kunnen doorgaan met het afbouwen van de opvang en voorzieningen voor deze groep. Dit geldt alleen niet voor individuele derdelanders wanneer zij volgens de rechter nog recht hebben op opvang, of als zij door een voorlopige voorziening of zogenoemde ordemaatregel hun (hoger) beroep in de opvang mogen afwachten.
De uitspraak van de hoogste bestuursrechter dinsdag heeft volgens de staatssecretaris nu alleen gevolgen voor de zes individuele zaken die werden behandeld. Zij mogen een oordeel van het Europese Hof van justitie in Luxemburg afwachten, de hoogste Europese rechter. Dit betekent niet dat dit voor andere derdelanders ook automatisch geldt.
Gemeenten waren woensdag in verwarring omdat niet duidelijk was of de uitspraak voor de hele groep gold en wachtten op de uitleg van Van der Burg, die woensdagavond laat eindelijk kwam.
Omdat het voor gemeenten niet meteen duidelijk zal zijn wat de status is van een derdelander, kan de opvang tot en met mei nog worden vergoed, meldde de bewindsman ook. Dat is evengoed het geval als de betrokkenen er eigenlijk onrechtmatig verblijven.
Het kabinet heeft de steun van de Tweede Kamer. Een ruime meerderheid sprak zich dinsdag nog uit over een motie van de VVD en BBB die het kabinet oproept zich “maximaal” in te zetten voor een vertrek van de derdelanders.
In totaal kwamen 2900 derdelanders naar Nederland. Dit zijn veelal mensen die in de tijd van de Russische invasie in Oekraïne studeerden of werkten. Het is niet duidelijk hoeveel van hen nu nog in Nederland zijn.