Gemeenten begeleiden inwoners vanuit de elementen basisdienstverlening. Daarom hebben de VNG en NVVK de handreiking begeleiding vernieuwd. Zo hebben ze de laatste inzichten vanuit het inwonersperspectief verwerkt. En is een duidelijk onderscheidt gemaakt in ondersteunende- en financiële begeleiding.
De handreiking begeleiding beschrijft alle elementen van de basisdienstverlening schuldhulpverlening die te maken hebben met het begeleiden van inwoners. En biedt daarnaast een stappenplan als ondersteuning aan gemeenten om de begeleiding te kunnen vormgeven. In de vernieuwde versie van de handreiking zijn nieuwe inzichten meegenomen vanuit inwonersreizen bij verschillende gemeenten. Zo zijn er gesprekken gevoerd met ondernemers, jongeren en de ‘reguliere’ inwoner. Tijdens deze inwonersreizen kwam o.a. naar voren dat het behouden van regie tijdens het begeleidingstraject, de vraag ‘hoe gaat het met je?’ en dat de mogelijkheid bestaat om altijd terug te komen bij de gemeente van belang zijn tijdens de begeleiding.
Daarnaast is in de handreiking een duidelijker onderscheidt aangebracht tussen ‘ondersteunende begeleiding’ en ‘financiële begeleiding’.;
- Ondersteunende begeleiding richt zich op het eerste contact, de verbinding, het vergroten van hoop, het opbouwen van vertrouwen met de inwoner en het bieden van maatwerk. Hiermee kan uitval worden voorkomen. De vorm van begeleiding is geen onderdeel van het begeleidingstraject omdat deze als reguliere dienstverlening wordt beschouwd. Toch kan het in specifieke situaties opgenomen worden in het begeleidingsplan en onderdeel zijn van een begeleidingstraject. Bijvoorbeeld als een inwoner laaggeletterd of laag digitaal vaardig is of regelmatig wisselt tussen inkomen uit een uitkering en inkomen uit werk.
- Financiële begeleiding bestaat uit het verbeteren van de financiële situatie van inwoners, budgetbegeleiding, budgetcoaching en het indien nodig overnemen van de financiën door budgetbeheer of beschermingsbewind.
Tot slot, bevat de handreiking het vernieuwde begeleidingsplan. En zijn de gespreksplaten en het meetinstrument financieel gezond aangepast. Ook is een vragenlijst voor professionals toegevoegd ter ondersteuning bij de meetinstrumenten. Het meetinstrument financieel gezond voor ondernemers en de keuzehulp met betrekking tot financieel beheer zijn ook nieuwe onderdelen van de handreiking.
Bestaanszekerheid voor alle inwoners
De VNG heeft als hoofdambitie om bestaanszekerheid te realiseren voor alle inwoners. Dit is de basis om armoede en schulden te voorkomen en duurzame oplossingen te bieden aan inwoners met financiële zorgen. Zij moeten ervan kunnen uitgaan dat zij de best passende dienstverlening en ondersteuning ontvangen. Met het programma Verbinden Schuldendomein biedt de VNG gemeenten handvatten en ondersteuning bij hun rol en ambities rond het voorkomen en klein houden van schulden, het oplossen van schulden en het ondersteunen en begeleiden van inwoners met financiële zorgen of schulden. Deze handreiking is één van de ondersteuningsproducten van het programma Verbinden Schuldendomein.