Met een eenmalige vrijwillige regeling voor ondernemers die piekbelaster zijn, wil het kabinet op korte termijn een forse reductie van de stikstofneerslag realiseren. Hiermee kan natuur herstellen, kunnen PAS-melders gelegaliseerd worden en komt er ruimte voor nieuwe economische ontwikkelingen. Door een brede groep piekbelasters te vragen keuzes te maken tussen fors verduurzamen, verplaatsen, of vrijwillig stoppen wil het kabinet de stikstofimpasse doorbreken. Ook de industrie maakt onderdeel uit van de aanpak piekbelasters. Daarnaast moet vergunningverlening op basis van de natuurbeschermingswet minder onzeker worden. Dat schrijft minister Van der Wal voor Natuur en Stikstof in een brief aan de Tweede Kamer.
Na het rapport Remkes laat ook de recente Porthos-uitspraak van de Raad van State opnieuw de noodzaak zien om tot stikstofreductie en natuurherstel te komen. In toenemende mate zitten PAS-melders klem en loopt het vestigings- en ondernemersklimaat vast. Daarom kunnen we vanuit ecologisch, economisch én sociaal oogpunt niet anders dan op korte termijn komen tot een forse stikstofreductie. Dit stelt het kabinet en de maatschappij voor een grote en complexe opgave, waarbij alle partijen uit de agrarische keten en andere sectoren zoals de industrie een bijdrage leveren.
Legaliseren van PAS-meldingen
Het legaliseren van PAS-melders heeft prioriteit voor het kabinet. Deze bedrijven, veelal boeren en hun gezinnen, zijn door tekortschietend overheidsbeleid in forse onzekerheid gekomen. Dit geldt zeker voor PAS-melders waar handhaving dreigt. De situatie waarin zij zitten is verschrikkelijk.
Het kabinet doet er samen met de provincies alles aan om deze mensen en hun bedrijven niet te laten vallen. Daarvoor stelt het kabinet 250 miljoen euro beschikbaar voor provincies om maatwerk toe te passen. Provincies kunnen daartoe direct maatregelen nemen. Ook willen we samen met provincies, al lerend van elkaar, kijken welke mogelijkheden er zitten in de regelgeving om PAS-melders te legaliseren. Tot slot, als afzien van handhaving niet mogelijk is, komt het kabinet met een schadeloket om de geleden schade te vergoeden.
Regie op stikstofruimte
Om op lange termijn meer stikstofruimte te creëren, gaat het kabinet de huidige bronmaatregelen (maatregelen om de stikstofuitstoot aan de bron te beperken) versterken en versnellen. Het kabinet stelt 400 miljoen euro extra beschikbaar voor het programma Schoon en Emissieloos bouwen. Ook wordt er 200 miljoen euro beschikbaar gesteld voor een aantal specifieke (bovenwettelijke) stikstofmaatregelen op het gebied van industrie, bouw en mobiliteit. De ruimte die ontstaat door landelijke bronmaatregelen, wordt zorgvuldig geregistreerd in het stikstofregistratiesysteem. Het kabinet zet in op sterke regie over de verdeling van de ontstane stikstofruimte.
Opvolging advies Remkes
Met onder meer de aanpak piekbelasters volgt het kabinet het advies van de heer Remkes op. De aanpak op korte termijn is ook noodzakelijk om de boeren die door willen ook op de lange termijn ontwikkelruimte te bieden in hun transitie naar kringlooplandbouw. Maar het kabinet wil ook een langjarige duurzame toekomst voor de agrarische sector borgen: een toekomstbestendige positie van de landbouw als strategisch belangrijke economische sector, koploper op innovatie, producent van duurzaam voedsel, een vitaal platteland. Tegelijkertijd speelt de landbouw een belangrijke rol in het realiseren van de doelen op gebied van natuur, water, bodem en klimaat. Middels het Nationaal Programma Landelijk Gebied werken de provincies aan de gebiedsgerichte transitie om de natuur- water- en klimaatdoelen te realiseren.