Mantelzorg vergunningvrij in de bruidsschat?

21 november 2025 Omgevingsrecht

Tekst uit de Infographic:

Mantelzorg vergunningvrij in de bruidsschat?

Wanneer mag je een mantelzorgvoorziening bouwen zonder vergunning? Volgens het tijdelijke omgevingsplan.

Begripsomschrijvingen

Twee begrippen zijn met name van belang:

A. Huisvestiging in verband met mantelzorg

B. Mantelzorg

Grondslag
Bijlage I, onder A, van het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl).

Andere relevante Bbl begrippen in deze bijlage:

• Achtererfgebied
• Bijbehorend bouwwerk
• Openbaar toegankelijk gebied

Relevante begrip

bijlage I bruidsschat: Bebouwingsgebied

Wanneer is een mantelzorgvoorziening vergunningvrij in de bruidsschat?

1. Er is sprake van de bouw van een bijbehorend bouwwerk of van een uitbreiding daarvan voor mantelzorg.
2. Er is sprake van het gebruiken van een bestaand bouwwerk voor mantelzorg.

1. Bouw of uitbreiding van bijbehorend bouwwerk voor mantelzorg

Stap 1

Gaat het om een bouwwerk dat:
✔ op de grond staat?

✔ is gelegen in het achtererfgebied?

✔ op een afstand van meer dan 1 m vanaf openbaar toegankelijk gebied?

✔ niet hoger is dan 5 m?

Ja
Vergunningvrij voor ruimtelijke

bouwactiviteit

(artikel 22.27, onderdeel a) > wel toets aan de

inhoudelijke regels van het omgevingsplan.

Let op: volg eerst stap 2!

Nee
Vergunningplichtig

Stap 2

Voldoet het bouwwerk daarnaast ook aan de

eisen van artikel 22.36, onderdeel a, namelijk:
In aanvulling op de eisen van artikel 22.27

✔ eisen over de ligging?

✔ eisen over de hoogte?

✔ eisen over de oppervlakte?

✔ eisen over de aard van het hoofdgebouw?

Ja
Vergunningvrij voor de ruimtelijke bouwactiviteit

> geen toets aan inhoudelijke regels omgevingsplan.

Nee

Toets aan artikel 22.27 en inhoudelijke regels van het omgevingsplan.

Let op

Bijzonder geval
Artikel 22.37 lid 2 en artikel 2.2a Vangnetregeling Omgevingsrecht

Gaat het om een bijbehorend bouwwerk dat:

1. geheel of in delen verplaatsbaar is;
2. met een oppervlakte van niet meer dan 100 m2; en
3. buiten de bebouwde kom?Ja
   De oppervlakte-eisen van artikel 22.36 gelden dan niet voor dit bouwwerk.

   Nee
   Wel toetsen aan de oppervlakte-eisen van artikel 22.36.

   Let op: check artikel 22.38 (cultureel erfgoed) en 22.39 (externe veiligheid)! Indien van toepassing, dan is de activiteit van de bruidsschat niet vergunningvrij.

4. Gebruiken van een bestaand gebouw voor mantelzorg
   (artikel 22.36, onderdeel c)

Is het bestaande gebouw legaal tot stand gekomen?

(artikel 22.23 lid 1)

Ja
Activiteit is vergunningvrij.

Nee
Activiteit is vergunningplichtig.

LET OP
Check altijd artikel 22.38 (cultureel erfgoed) en 22.39 (externe veiligheid)! Indien van toepassing, dan is de activiteit niet vergunningvrij.

In de online kennisbank Schulinck Omgevingsrecht staat nog veel meer handige informatie. Stel ook uw vragen aan onze helpdesk.