In Nederland hebben ongeveer 120.000 mensen een indicatie voor de Wet sociale werkvoorziening (Wsw’ers) vanwege een arbeidsbeperking. De overheid vindt het belangrijk hen kansen te bieden op de arbeidsmarkt. Daarom zijn de Wet sociale werkvoorziening en de Participatiewet (vanaf 1 januari 2015) in het leven geroepen. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van deze wetten. In praktijk is de uitvoering vaak ondergebracht bij een gemeenschappelijke regeling. Die besteedt het op haar beurt weer uit aan één van de ongeveer 90 SW-bedrijven.

Gemeenten blijven verantwoordelijk

In 2014 liet de Nationale ombudsman al weten dat gemeenten een bijzondere verantwoordelijkheid hebben voor hun inwoners met een arbeidsbeperking. Gemeenten blijven verantwoordelijk, ook al hebben zij de uitvoering van hun taken uitbesteed. Zij horen bij uitbesteding altijd de regie te houden. Van Zutphen: ‘Dat betekent dat mensen met een probleem moeten kunnen rekenen op een luisterend oor bij hun gemeente en een informele, oplossingsgerichte aanpak als zij vragen of klachten melden. Stuur ze niet van het kastje naar de muur.’

Aandacht ombudsman

De ombudsman blijft de komende jaren alert op burgers die in de verdrukking komen, zoals mensen met een arbeidsbeperking. ‘Het gaat hier om kwetsbare mensen die vaak niet goed voor zichzelf kunnen opkomen. Zij verdienen extra aandacht. Toegang tot voorzieningen, zoals goede begeleiding door de gemeente naar passend werk, hoort daarbij. Daar blijf ik op hameren’ aldus Van Zutphen.