Om de landbouw in Europa meer in evenwicht te brengen met natuur, milieu en volksgezondheid moet het pesticidengebruik de komende tien jaar halveren en het gebruik van kunstmest en antibiotica verder worden teruggedrongen. Volgens de Europese Commissie is een ruimschootse verdubbeling van de biologische landbouw in de EU tot een kwart van het totale areaal in 2030 haalbaar.
Uitbreiding van beschermde natuurgebieden op land en zee en het planten van 3 miljard bomen moeten zorgen voor een grotere soortenrijkdom. Het opnieuw vrij laten meanderen van minstens 25.000 kilometer rivier moet ook bijdragen aan een rijkere natuur.
Deze doelstellingen staan in de strategie voor duurzame voedselproductie (van boer tot bord of farm to fork) en voor biodiversiteit die het dagelijks EU-bestuur woensdag ontvouwde. De voorstellen vormen een belangrijk deel van de Green Deal, het project van vicevoorzitter Frans Timmermans om Europa in 2050 klimaatneutraal te krijgen.
“De coronacrisis heeft mensen er nog bewuster van gemaakt dat gezond eten belangrijk is”, zegt Timmermans in gesprek met Europese media waaronder het ANP. Hij wil op termijn verplichte, begrijpelijke informatie over voedingswaarde op labels van producten. “We zeggen niet dat je geen vlees moet eten, maar vertellen wat gezond is en wat niet, zodat mensen zelf geïnformeerde keuzes kunnen maken.” Promotiecampagnes voor vlees of zuivel worden herzien, waarbij de nadruk wordt verlegd naar duurzame productie en een gezonde levensstijl. “Aanmoedigen van gezond gedrag is het enige wat we kunnen doen.”
Als we nu niet overschakelen op duurzame landbouw zullen de kosten in de toekomst veel hoger zijn, voorziet de klimaatcommissaris. Ondanks de nervositeit in de boerenbranche liggen er enorme kansen op een welvarende toekomst, verzekert hij.
“Het verlies aan biodiversiteit is een bedreiging voor ons bestaan en onze gezondheid”, vervolgt Timmermans over de miljoen soorten die dreigen te verdwijnen. Om dit tegen te gaan wordt 20 miljard euro aan jaarlijkse investeringen in het vooruitzicht gesteld.
Van het Europese land- en zeeoppervlak zou over tien jaar 30 procent een beschermde status moeten hebben, respectievelijk 4 en 19 procentpunt meer dan nu. Minstens een derde moet de hoogste beschermingsgraad krijgen, voor zeegebieden komt dat neer op een vertienvoudiging. De visstand kan zich daardoor sneller herstellen, dus de visindustrie kan daarvan profiteren, betoogt Timmermans. Het gaat mogelijk om bijna 50 miljard euro extra per jaar.
De commissie gaat nu de impact van alle plannen in kaart brengen, waarna wetsvoorstellen volgen. De lidstaten en het Europees Parlement buigen zich daar vervolgens over.