Om droogteproblemen zoals in deze zomer te voorkomen, is een gezondere waterhuishouding nodig. Dat begint met het verhogen van de grondwaterstand en met meer ruimte om water op te slaan in de natuur, zegt Natuurmonumenten.
Kunstmatig laag
Volgens hydroloog Wiebe Borren van de organisatie wordt het waterpeil in de Nederlandse bodem nu kunstmatig laag gehouden. ,,In het natte voorjaar willen de boeren snel het land gaan bewerken. Daarvoor is het nodig dat water in de bodem snel wordt afgevoerd, zodat de grond niet te drassig is. Maar als het droog is, heeft iedereen daar last van: al gauw is een gebied zo droog dat er een ernstig tekort ontstaat.”
Droogte-expert Niko Wanders van de Universiteit Utrecht is dat met hem eens. ,,Het is beter om de zomer te beginnen met een hoger grondwaterpeil. Dan krijgen vooral de hoger gelegen gebieden minder snel last van een serieus watertekort.”
De hoger gelegen gebieden in Nederland zijn afhankelijk van grondwater, omdat ze door hun ligging geen water kunnen aftappen uit sloten en rivieren. Deze zomer ontstonden de eerste droogteproblemen dan ook in Brabant, Gelderland en Twente. In veel gebieden wordt grondwater ook gebruikt om drinkwater van te maken. Hoewel in Nederland geen drinkwatertekort dreigt, roepen de waterbedrijven ondanks de regen van de laatste dagen toch nog steeds op om heel zuinig te zijn met het leidingwater. Want dat is belangrijk voor de grondwatervoorraad die er nog is.
Ook voor de natuur is verhogen van de grondwaterstand belangrijk, vindt Borren. ,,Hoogveen bijvoorbeeld droogt uit. Het is eeuwenoude natuur. Als het weg is, komt het nooit meer terug. In het Drents-Friese Fochteloërveen staan al delen droog. Ook beken zijn drooggevallen. De waterschappen proberen zeldzame soorten te redden maar de tijd zal moeten leren in hoeverre het leven in de beek zich kan herstellen.”
Samenwerking
De waterschappen werken samen met het ministerie (Waterstaat), provincies, gemeenten en bedrijven aan duurzamer beheer van bodem en ondergrond in Nederland. Grondwaterbeheer maakt daarvan deel uit. De ervaringen van deze zomer zullen zeker op tafel komen. Provinciebestuurder Josan Meijers van Gelderland: ,,Deze droogte toont het grote belang van ons water en drinkwater. We moeten er zorgvuldig mee omgaan. We waren goed voorbereid, maar toch moeten we kijken hoe we ons in Nederland en Europa nog beter kunnen aanpassen aan het veranderende klimaat.”