De Nederlandse landbouw kan binnen tien jaar verduurzamen. Door een overgang naar biologische kringlooplandbouw zou de milieubelasting van de sector enorm verminderen en het stikstofprobleem zou helemaal worden opgelost, zo heeft onderzoeksbureau CE Delft berekend in opdracht van Milieudefensie. Daar hangen wel forse prijskaartjes aan: het hele plan van Milieudefensie kost 3,69 miljard euro per jaar.

De milieuorganisatie wil vooral rijkere Nederlanders laten opdraaien voor de kosten, die bijvoorbeeld worden gemaakt om boeren uit te kopen en hervormingen op boerenbedrijven te subsidiëren. Bijvoorbeeld door extra belasting te heffen op vermogens boven een miljoen euro en uitgekeerde bedrijfswinsten zwaarder te belasten. Een andere manier om een overstap op duurzame landbouw deels te betalen is verhoging van de vleesprijs. Aan de andere kant zou Milieudefensie onder meer de btw op groente en fruit willen verlagen van 9 procent naar 5 procent.

Om de Nederlandse landbouw helemaal duurzaam te maken, zodat bijvoorbeeld ook de stikstofbelasting op natuurgebieden genoeg afneemt, zou volgens de plannen de veestapel zeker 60 procent moeten inkrimpen. In combinatie met een biologische werkwijze, die meer rekening houdt met de nabijgelegen natuur, zou de ammoniakuitstoot dalen van 110 kiloton naar zo’n 30 kiloton per jaar. De uitstoot van broeikasgassen vermindert met 16 megaton. Dat is meer dan de helft van de huidige uitstoot van de landbouwsector.

Alle veranderingen kosten wel werkgelegenheid: in totaal zou de werkgelegenheid in de traditionele veehouderij afnemen met 23.000 banen volgens de doorrekening van CE Delft. In de groeiende kringlooplandbouw zouden 9200 banen ontstaan. Als de btw op groente en fruit wordt verlaagd, levert dat meer verkoop op en daarmee ook 6500 arbeidsplaatsen.

Opgeteld zouden in de landbouwsector nog 7300 banen verloren gegaan als de plannen worden uitgevoerd. Milieudefensie stelt daar tegenover dat de trend nu ook al dalend is. Met verwijzing naar de Klimaat en Energieverkenning van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) constateert de organisatie dat bij ongewijzigd beleid in 2030 17.000 mensen minder in de landbouw, bosbouw en visserij zullen werken dan nu.